Waarom hypnotherapie en meditatie je brein helpen herstellen bij slaaptekort

Er zijn periodes geweest dat ik wél in bed lag en wilde slapen, maar mijn hoofd gewoon niet “uit” kon.
Ken je dat? Dat je lijf doodmoe is, maar je gedachten maar doorgaan?
Ik had dan het gevoel dat mijn brein een overijverige werknemer was die na werktijd bleef doordraaien.

In de vorige blog vertelde ik al over hoe belangrijk de schoonmaakploeg is, die 's nachts je glymfatisch systeem opruimt. Als dat goed gebeurt, ben je de volgende dag helder van geest, kun je goed dingen onthouden en heb je stabiele emoties.

Door meditatie en later hypnotherapie leerde ik iets wonderlijks:
je kunt je brein trainen om zelf die schoonmaakstand aan te zetten, ook als slapen lastig is.

 Wat hypnotherapie doet met je brein

Hypnotherapie is niet “slaap” in de klassieke zin, maar het voelt alsof je tussen waken en dromen in zweeft. 
Een hypnotherapeut begeleidt je naar een diepe ontspanning, waarin je onderbewustzijn toegankelijker is.
Dat klinkt vaag, maar het heeft een duidelijke fysiologische kant: je stresssysteem kalmeert, je hartslag daalt en de hersenen schakelen over naar tragere hersengolven. Dit zijn de alpha- en theta-staten.

En laat die staten nou nét lijken op de hersenactiviteit die je ook hebt vlak voordat je in slaap valt.
Daarom helpt hypnotherapie zo goed bij mensen die moeilijk kunnen inslapen of doorslapen.

In mijn geval leerde ik tijdens hypnotherapie hoe ik de rust van die sessies ook thuis kon oproepen,  zonder therapeut.
Focus op mijn ademhaling, een bepaalde visualisatie, een milde innerlijke stem.
Na verloop van tijd viel ik sneller in slaap en sliep ik dieper. 

Hoe meditatie je hersens helpt schoonmaken

Meditatie werkt op een vergelijkbare manier.
Tijdens meditatie zakt de hersenactiviteit, daalt het stressniveau en verhoogt de slow-wave-activiteit. Dat zijn de langzame hersengolven die ook in de diepe slaapfase optreden.

Onderzoekers denken dat meditatie het glymfatisch systeem (de “schoonmaakdienst” van je brein) helpt voorbereiden, zelfs terwijl je wakker bent.
Je brein krijgt meer kans om op te ruimen, omdat de stresshormonen dalen en de hersenvochtstroming rustiger en regelmatiger wordt.

Ik merkte dat meditatie niet per se slaap verving, maar wel mijn slaapkwaliteit verbeterde.
Mijn hoofd voelde lichter. Alsof er meer ruimte was tussen mijn gedachten.
En dat is precies wat er fysiologisch gebeurt: ruimte in je brein om afvalstoffen beter af te voeren. 

Wat ik zelf doe

’s Avonds doe ik een korte oefening die ik ooit tijdens hypnotherapie leerde:
Ik sluit mijn ogen en stel me voor dat mijn hoofd een zachte zee is. Bij elke ademhaling spoelt er een golf mijn brein schoon. Mijn ademhaling vertraagt, mijn schouders zakken, en ik voel hoe mijn brein overschakelt naar stilte.

Tien minuten later merk ik dat mijn gedachten vanzelf oplossen  en dat mijn lijf eindelijk snapt: het is tijd om te herstellen.

Kleine stappen, groot effect

Of je nu kiest voor hypnotherapie, meditatie of gewoon bewuster ademen: het gaat er niet om dat je direct perfect slaapt.
Het gaat erom dat je brein de kans krijgt om uit de overdrive te gaan.

Je hersenen willen niet alleen rust. Ze hebben het nodig om gezond te blijven, helder te denken en emoties te verwerken.
En soms begint dat niet met meer slaap, maar met bewuste ontspanning.