Pesten onder volwassenen: een verborgen epidemie met diepe wonden

Zachtjes zegt ze tegen mij "Ik hoor ze achter mijn rug smoezen en ik word zogenaamd per ongeluk vergeten bij uitnodigingen voor het team." Ze buigt haar hoofd van schaamte en verdriet.

Pesten wordt vaak gezien als een kinderprobleem, maar blijkt een hardnekkig fenomeen dat ook onder volwassenen diepe sporen trekt. Van de werkvloer tot familiekring, en van sociale media tot de buurt: pestgedrag manifesteert zich op diverse plekken, vaak buiten het zicht van anderen.

Als voormalig slachtoffer ben ik dit ingrijpende fenomeen gaan onderzoeken. Ik help regelmatig mensen die nog dagelijks de impact ervaren van pesten. Zowel de slachtoffers als de daders. En ik zie dat pesten geen tijdelijk iets is, maar een vorm van emotioneel geweld die blijvende schade kan aanrichten. Het goede nieuws is dat je de schade kunt herstellen.

Waar en wanneer gebeurt het?

Het is een universeel fenomeen dat op wereldwijd en in elke levensfase voorkomt. Onderzoek toont aan dat volwassen pestgedrag structureel wordt onderschat, zowel in Nederland als internationaal.

• Op de werkvloer: Wereldwijd rapporteert 5-10% van de Europese werknemers pestgedrag terwijl in de VS 35% van de werknemers ermee te maken krijgt. In de zorgsector loopt dit op tot 76% van de incidenten in de VS en in Canada.
  Ook in Nederland ervaren volwassenen pesten op het werk. Twee op de tien werknemers kan ermee te maken krijgt. Denk aan buitensluiting, vernederende grappen of roddels. Voor werkgevers is dit een kostenpost, want het resulteert in minder productiviteit, verzuimkosten en wellicht mogelijke financiële claims.
• Privésituaties: Ook persoonlijke relaties vormen een broeinest: partners, familieleden of vrienden gebruiken soms kwetsende opmerkingen of manipulatie. Soms grappig bedoelt, maar helaas heeft de ‘grappenmaker’ de impact van zijn of haar woorden vaak niet door. Online pesten neemt toe, vooral onder jongvolwassenen (15-25 jaar), terwijl ouderen vaker te maken krijgen met traditioneel pestgedrag zoals buitensluiting door buren. Zelfs sociale kringen zijn niet veilig, waarbij groepsdynamieken leiden tot het targeten van één persoon.

Pesten is een taboe dat doorbroken moet worden

Hoewel ruim 1,2 miljoen Nederlandse volwassenen jaarlijks te maken krijgt met pesten, discriminatie of intimidatie op het werk, rust er een groot sociaal stigma op het bespreekbaar maken ervan. Organisatieadviseurs wijzen op vicieuze cirkels: pesters hebben vaak zelf sociale issues, terwijl bedrijfsprocessen zoals reorganisaties het ongewenste gedrag kunnen aanwakkeren.

Slachtoffers worden daders

Hoe vaak zie je niet dat een slachtoffer van een traumatische gebeurtenis later zelf een dader wordt. Dat fenomeen zie je soms terug bij mensen met losse handjes (hebben zelf vroeger slaag gehad van hun ouders) of incestplegers die zelf als kind zijn misbruikt door een familielid.

Ook is er soms een verband tussen pesters die zelf vroeger gepest zijn, emotioneel verwaarloosd of misbruikt.

Hierover later meer in een andere blog "Waarom pesten mensen anderen".

Bronnen:

Libelle.be – Pesten bij volwassenen

Stoppestennu.nl – Pesten komt vaker voor dan volwassenen denken

EpexMind.nl – Pesten

NPO.nl – Ervaringen met pesten als volwassene

CBS.nl – Pesten onder Nederlandse volwassenen

Stoppestennu.nl – Lange termijn gevolgen van pesten

GGZnieuws.nl – Pesten onder volwassenen groot taboe 

Psyned.nl – Gevolgen van pesten

Boek: Het gepeste brein - van Jennifer Frase

Internationale studies:

• Journal of Medical Education2,
• Workplace Bullying Institute6,
• Global School-based Student Health Survey1,
• Noorse en Deense arbeidsstudies34

Sectorrapporten:

• Bureau of Labor Statistics (VS) 6,
• Society for Human Resource Management 6,